Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) bu hafta kritik bir yasa teklifini gündemine alıyor. Kamuya personel alımında yeni bir dönem başlatabilecek düzenleme, bazı memuriyetler için yaş sınırı getirilmesini öngörüyor. Bu gelişme, özellikle kariyer planlamasında kamu sektörünü hedefleyen binlerce adayı yakından ilgilendiriyor.
35 Yaş Sınırı Resmen Meclis Gündeminde
TBMM Genel Kurulu, 13 Mayıs Salı günü haftalık mesaisine başlarken, kamuya personel alımlarında yaş sınırına ilişkin yasa teklifini görüşmeye hazırlanıyor. Teklifte, kamu kurum ve kuruluşlarında görev almak isteyenler için 35 yaş üst sınırı getirilmesi öngörülüyor. Bu sınır, özel yarışma sınavlarıyla yapılan alımları da kapsayacak şekilde düzenlenmiş durumda.
Hazırlanan yasa teklifine göre, mevcut Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'de (KHK) çeşitli değişiklikler yapılması planlanıyor. Bu değişiklikler çerçevesinde, kamuya personel temininde standart bir yaş kriteri getirilmesi amaçlanıyor. Böylece, kurumlar arası uygulama farklılıklarının ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Bu sınır, yalnızca genel memur alımlarını değil; Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle ya da kanunla kurulan özel kurumlar, üst kurullar ve düzenleyici kuruluşlar tarafından yapılan alımları da kapsayacak. Dolayısıyla, kamu sektöründeki birçok yüksek profilli pozisyon için artık 35 yaş üstü adaylar sınırın dışında kalabilecek.
Hangi Kurumları ve Kadroları Etkileyecek?
Yasa teklifinin en dikkat çeken yönlerinden biri, yalnızca merkezi idarede değil, farklı statülere sahip kamu kurumlarında da uygulanacak olması. Buna göre; düzenleyici ve denetleyici kurumlar, bağımsız üst kurullar, kamu iktisadi teşebbüsleri ve Cumhurbaşkanlığına bağlı birimler de bu yaş sınırından etkilenecek.
Teklif, sadece genel memur kadrolarını değil; mesleğe özel olarak yapılan yarışma sınavlarını da kapsıyor. Bu sınavlar genellikle uzman yardımcılığı, müfettişlik, denetçilik gibi kariyer mesleklerde gerçekleştiriliyor. Bu da demek oluyor ki, kamu kariyeri hedefleyen birçok nitelikli aday, artık yaş kriteri nedeniyle başvuru yapamayabilecek.
Özellikle üniversite sonrası iş piyasasında geç yer bulan veya akademik kariyerden kamuya geçmeyi planlayan kişiler için bu düzenleme ciddi bir engel oluşturabilir. Ayrıca, yüksek lisans veya doktora yapan adayların mezuniyet sonrası kamuya geçiş ihtimali de bu sınırla daralabilir.
Anayasa Mahkemesi’nin Rolü ve Geçmiş Kararlar
Söz konusu yaş sınırı düzenlemesinin ortaya çıkmasında Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) etkisi büyük. AYM, daha önce bazı kamu alımlarında yaş sınırına dair belirsizlikler nedeniyle iptal kararları vermişti. Bu kararlar doğrultusunda, yeni yasa teklifinde daha açık ve net bir yaş kriteri belirlenerek yasal boşluğun giderilmesi amaçlanıyor.
Mahkemenin önceki kararlarında, kamuya personel alımında adaylar arasında eşitlik ilkesinin ihlal edildiği yönünde tespitler yer almıştı. Bu bağlamda, 35 yaş sınırıyla tüm kurumlar için ortak bir uygulama zemini oluşturulması hedefleniyor.
Ancak yeni düzenlemenin Anayasa’ya uygunluğu da tartışma konusu olabilir. Zira yaş sınırının mutlak biçimde uygulanması, bazı adaylar açısından fırsat eşitsizliği yaratabilir. Bu nedenle teklifin yasalaşması halinde, yeni başvurular kadar, hukuki itirazların da gündeme gelmesi bekleniyor.
