Kedilerin davranışları yalnızca ortamla değil, genetik yapılarıyla da yakından ilişkili olabilir. Japonya'da yapılan yeni bir araştırma, bazı kedilerin neden daha sesli ve iletişimci olduğunu açıklamaya çalıştı. Sonuçlar, genetik bir etkenin bu davranışlarda rol oynayabileceğini ortaya koyuyor.
Miyavlamanın Genetik Şifresi: AR Geni
Kyoto Üniversitesi'nden Yume Okamoto liderliğinde yürütülen araştırma, kedilerin “androgen reseptör” (AR) genine odaklandı. Bu gen, testosteron gibi hormonlara vücudun verdiği tepkiyi düzenliyor ve X kromozomunda yer alıyor. Araştırmada, 280 kısırlaştırılmış kedinin hem davranışları hem de genetik örnekleri incelendi.
AR geninde tekrar eden bir DNA dizisi bulunuyor. Bu tekrarlar ne kadar kısa olursa, gen o kadar duyarlı hale geliyor. Diğer hayvanlarda da (insanlar ve köpekler dahil) bu kısa varyant, daha dışa dönük ve bazen daha saldırgan davranışlarla ilişkilendiriliyor.
Kısa AR genine sahip kedilerin daha sık mırladığı ve erkek kedilerin bu varyantla birlikte insanlara yönelik daha fazla miyavlama davranışı sergilediği görüldü. Dişi kedilerde ise bu gen varyantı yabancılara karşı daha agresif bir tutumla ilişkilendirildi.
Sessiz Kediler mi, Sesli Olanlar mı Daha Uyumlu?
Uzun AR genine sahip kediler genellikle daha sessizdi. Bu varyant, daha çok safkan ırklarda görüldü. İlginç bir şekilde, iletişim kurma eğilimi daha yüksek olan kısa AR geni, evcil olmayan vaşak gibi yabani türlerde de bulunuyor. Bu da genetik mirasın her zaman evcilleşmeyle aynı yönde evrilmediğini gösteriyor.
Araştırma, evcilleşmenin her zaman daha uysal davranışları teşvik etmediğini, bazı ortamlarda baskın ya da ısrarcı davranışların hayatta kalma ve insanla etkileşim açısından avantaj sağlayabileceğini ortaya koyuyor.
Güller ve Kediler: İnsanla Yaşamak Her Zaman Uysallık Getirmez
Makale, şehirdeki martılarla kediler arasında dikkat çekici bir benzerlik kuruyor. Araştırmalar, şehirde yaşayan martıların kırsaldaki akrabalarına göre insanlara karşı daha az çekingen ve daha kavgacı olduğunu gösteriyor. Tıpkı bazı kedilerin daha miyavcı ve talepkâr olması gibi, martıların da kaynak rekabeti içinde daha atılgan hale gelmesi doğanın uyum biçimlerinden biri.
Davranışlar Evrimin Bir Parçası
Sonuç olarak, her kediye uygun tek bir kişilik profili yok. Bazıları sevecen ve sessizdir, bazıları ise dikkat çekmek için yüksek sesle miyavlar ya da yabancılara karşı tetikte olur. Bu farklılık, türlerin değişen çevre koşullarına uyum sağlama kapasitesinin bir parçası.
Genler, çevreyle birlikte şekillenen bu davranış çeşitliliğinin temel yapı taşlarından biri olabilir. Tıpkı insanlar gibi, kedilerin de farklı ortamlar ve koşullarda başarılı olabilmesi için çeşitli karakter özelliklerine sahip olması gerekebilir.
