ABD’nin İran’daki nükleer tesislere düzenlediği saldırının ardından, İran’dan dünyayı alarma geçiren kritik bir hamle geldi. İran Meclisi, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasını oy çokluğuyla onayladı. Kararın hayata geçmesi için gözler şimdi İran Milli Güvenlik Konseyi'nde.
Hürmüz Boğazı Nerede?
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Denizi’ni birbirine bağlayan ve Orta Doğu’da stratejik öneme sahip bir geçiş noktasıdır. Kuzey kıyısı İran’a, güney kıyısı ise Umman’ın Musandam Yarımadası’na aittir. Boğazın en dar yeri yaklaşık 33 km genişliğindedir.
Hürmüz Boğazı Neden Önemli?
Dünya petrolünün yaklaşık %30’u, yani günde ortalama 20 milyon varil petrol bu boğazdan taşınıyor.
???? Katar gibi ülkeler sıvılaştırılmış doğalgaz ihracatında bu geçidi kullanıyor.
????️ ABD, İngiltere gibi ülkeler boğazın güvenliğini sağlamak için sürekli deniz gücü bulunduruyor.
Gerilim anlarında ilk hedef alınabilecek yerlerden biri olması sebebiyle küresel enerji güvenliği açısından “kırmızı çizgi” kabul ediliyor.
Hürmüz Boğazı Kapatıldı mı?
Hayır, henüz fiili bir kapanma yaşanmadı. İran Meclisi karar aldı ancak uygulama, İran Milli Güvenlik Konseyi’nin onayına bağlı. Boğazın kapanması ihtimali bile petrol piyasalarını şimdiden hareketlendirdi.
Hürmüz Boğazı Kapatılırsa Ne Olur?
Petrol Fiyatları Fırlar: Dünya petrol ticaretinin %20’si bu geçitten sağlanıyor. Kapanması, Brent petrol ve diğer enerji ürünlerinin fiyatlarını rekor seviyelere taşıyabilir.
⚠️ Enerji Krizi Baş Gösterebilir: Avrupa ve Asya’da başta Çin, Japonya ve Hindistan olmak üzere birçok ülke enerji tedarikinde sorun yaşayabilir.
???? Lojistik ve Ticaret Sekteye Uğrar: Deniz yolu taşımacılığı sekteye uğrayacağı için küresel tedarik zinciri darbe alabilir.
Ekonomik Dalgalanma ve Enflasyon: Yüksek enerji maliyetleri; gıda, ulaşım ve üretim gibi pek çok sektörde fiyat artışına neden olur.
Hangi Ülkeler Etkilenecek?
Doğrudan etkilenecek ülkeler:
Suudi Arabistan
Birleşik Arap Emirlikleri
Kuveyt
Irak
Katar
Bahreyn
Dolaylı olarak etkilenecek ülkeler:
Çin
Hindistan
Japonya
Güney Kore
Tayvan
Singapur
Avrupa Birliği Ülkeleri
Türkiye
ABD ve Birleşik Krallık
Türkiye’ye Etkisi
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, olası kriz hakkında yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Artan jeopolitik gerginliklerin ekonomimize etkilerini çok boyutlu olarak analiz ediyoruz. Piyasalarda istikrar için gereken tüm tedbirleri almaya hazırız. Hürmüz Boğazı’nın kapanması durumunda yapılacak spekülasyonlara itibar etmeyin.”
Küresel Tepkiler
AB: Avrupa Birliği Dış Politika Sorumlusu Kaja Kallas, “Hürmüz Boğazı’nın kapatılması kimse için iyi olmayacak, tüm dünyayı etkiler,” dedi.
ABD: Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Çin’e çağrıda bulunarak, “İran’ın bu adımı Çin için ekonomik intihar olur,” ifadelerini kullandı.
Hürmüz Boğazı’nın fiilen kapanıp kapanmayacağı şu an için belirsizliğini koruyor. Ancak mevcut tehdit bile, dünya ekonomisini diken üstünde tutmaya yetiyor. Gözler şimdi İran Milli Güvenlik Konseyi’nin kararında...