Türkiye, TBMM’de kabul edilen yeni yasayla tıbbi kenevir ürünlerinin eczanelerden yalnızca reçete ile ve Sağlık Bakanlığı denetiminde satışına olanak tanıyarak kronik hastalar için umut kapısını araladı. THC oranı yüzde 0,3’ün altında olan ürünler, bağımlılık riski olmadan sağlık sistemine entegre edilecek.
Tıbbi Kenevir Yasası ile Türkiye’de Sağlıkta Yeni Bir Dönem
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen ve 29 maddeden oluşan yeni yasa teklifi, tıbbi kenevir ürünlerinin kontrollü biçimde sağlık sektörüne dahil edilmesini sağlıyor. AK Parti milletvekillerinin sunduğu yasa teklifiyle tıbbi kenevirden elde edilen ürünlerin sadece eczanelerde, sıkı kurallar çerçevesinde satılması karara bağlandı. Yasa, kronik hastalıklarla mücadelede alternatif tedavi yöntemlerini çeşitlendirmeyi hedefleyerek, özellikle kanser, MS, epilepsi gibi hastalıklarda yaşayan binlerce hasta için umut vadediyor. Sağlık sisteminde tıbbi kenevirin düzenli ve güvenli kullanımını sağlayacak bu adım, uluslararası uygulamalara paralel olarak Türkiye’de de önemli bir sağlık reformu olarak görülüyor.
Eczanelerde Satış ve THC Oranı Sınırıyla Güvence
Yeni yasayla birlikte, tıbbi kenevir içeren ürünlerin satışında yalnızca eczaneler yetkili olacak. İnternet, aktarlık ya da diğer satış noktalarından bu ürünlere erişim mümkün olmayacak. Ürünler, THC oranı yüzde 0,3’ün altında olacak şekilde ruhsatlandırılacak ve böylece uyuşturucu etkisi taşımayacak. Bu sınır, ürünlerin bağımlılık yapma riskini ortadan kaldırıyor. Sağlık Bakanlığı’nın sıkı denetimi altında olacak süreç, hastaların güvenle ürünlere ulaşmasını ve hekim kontrolünde tedavi görmesini mümkün kılıyor. Reçeteyle satış sistemi, suistimal riskinin önüne geçerek sağlık alanında disiplinli bir kullanım ortamı yaratacak.
Üretim ve Dağıtım Süreci Tarım Bakanlığı Gözetiminde
Tıbbi kenevir bitkisinin ekimi ve üretimi, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın izni ve denetimiyle gerçekleşecek. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) aracılığıyla yapılan başvurularla izin süreci başlatılacak, üreticiler ise Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan (TİTCK) gerekli ruhsatları alacak. Bu kapsamlı denetim mekanizması, ürünlerin kalite ve güvenilirliğini garanti altına alıyor. Ayrıca üretimden eczaneye kadar uzanan tedarik zinciri, Sağlık Bakanlığı’nın İlaç Takip Sistemi (İTS) ile elektronik ortamda izlenecek. Böylece her aşamada şeffaflık ve kontrol sağlanarak olası yasal dışı hareketlerin önüne geçilecek.
Sağlık ve İçişleri Bakanlıkları’nın Koordineli Denetimi
Sağlık Bakanlığı, tıbbi kenevir ürünlerinin ruhsatlandırılması, satış ve kullanımını düzenleyen temel kurum olarak görev yapacak. İçişleri Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı ile koordinasyon halinde çıkarılacak yönetmelikler, uygulama esaslarını ayrıntılı biçimde belirleyecek. Ürünlerin takibi, üretimden imhaya kadar İTS sistemi üzerinden anlık izlenecek. Mevzuata aykırı hareket edenlere, ürünlerin depoya satış fiyatının iki katı oranında para cezası uygulanacak; tekrarlanan ihlallerde ceza miktarı artırılacak. Bu yaptırımlar, yasaya tam uyumu garanti etmek amacıyla konuldu.
Tıbbi Kenevir Kimlere Umut Olacak? Hangi Hastalıklarda Kullanılacak?
Tıbbi kenevir ürünleri, özellikle kanser, multipl skleroz (MS), epilepsi ve kronik ağrı gibi ciddi hastalıkların semptomlarını hafifletmek amacıyla kullanılacak. Ürünlerin çoğu kırmızı reçete ile temin edilecek ve sadece hekim kontrolünde kullanılabilecek. Bu sayede, kullanımın sağlık koşullarına uygunluğu ve suistimal riskinin en aza indirilmesi sağlanacak. Özellikle kemoterapi kaynaklı bulantı, nöropatik ağrılar, kas spazmları ve bazı psikiyatrik rahatsızlıklarda tıbbi kenevirin destekleyici etkileri bilimsel çalışmalarla da doğrulanıyor. Türkiye’deki yasal düzenleme, bu hastalar için yeni tedavi seçeneklerinin kapısını açıyor.
Bilimsel Veriler Tıbbi Kenevirin Etkisini Nasıl Destekliyor?
Uluslararası literatür, tıbbi kenevirin çeşitli sağlık problemlerinde önemli faydalar sağladığını gösteriyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) raporları, CBD ve düşük doz THC içeren ürünlerin kronik ağrıları hafifletmede etkili olduğunu belirtiyor. Özellikle dirençli epilepsi türlerinde kullanılan Epidiolex gibi ilaçlar Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından onaylanmış durumda. MS hastalarında kas spazmlarını azaltan Sativex ise benzer şekilde EMA tarafından kabul görmüş. Ayrıca, kemoterapiye bağlı iştahsızlık ve bulantı kontrolünde tıbbi kenevirin rolü klinik deneylerle destekleniyor. Uzmanlar, tıbbi kenevirin semptomları hafifletmeye yönelik olduğunu, kullanımın kesinlikle uzman hekim kontrolünde yapılması gerektiğini vurguluyor.
Tıbbi Kenevir Nedir ve Türkiye’de Süreç Nasıl İşleyecek?
Kenevir bitkisi, tarih boyunca çeşitli amaçlarla kullanılmış, ancak tıbbi değeri son yıllarda bilimsel çalışmalarla netlik kazanmıştır. İçeriğindeki CBD (kannabidiol) ve kontrollü THC oranı sayesinde sinir sistemi üzerinde etki gösterir. Türkiye’de yapılan yasal değişiklikle tıbbi kenevir ürünleri ilk kez doğrudan halkın erişimine açılıyor. Ancak, bu ürünlerin sadece reçete karşılığında eczanelerden temin edilebilecek olması, hem güvenliği artıracak hem de suistimalleri önleyecek. Sağlık Bakanlığı’nın ruhsatlandırma ve denetim yetkisi sayesinde, ürünlerin kalitesi ve takibi güvence altına alınacak. Yeni sistem, hasta ve hekimlere tedavi seçenekleri sunarken, yasal kontrollere sıkı biçimde uyulacak.